ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯೊಬ್ಬನು ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಬೇಕಾದರೆ, ಆತ ಓದಿದ ವಿಷಯವನ್ನು ಮನದಲ್ಲಿ ನೆನಪಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವುದು ಅತ್ಯಂತ ಮುಖ್ಯ. ಕೆಲವರು ದಿನರಾತ್ರಿ ಓದಿದರೂ ಪರೀಕ್ಷೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ವಿಷಯ ನೆನಪಿಗೆ ಬರುವುದಿಲ್ಲ; ಮತ್ತೆ ಕೆಲವರು ಅಲ್ಪ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಓದಿದರೂ ಅದನ್ನು ವರ್ಷಗಳವರೆಗೆ ನೆನಪಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ. ಏಕೆ ಕೆಲವು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ನೆನಪಿಡುವುದು ಸುಲಭವಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಕೆಲವರಿಗೆ ಕಷ್ಟವಾಗುತ್ತದೆ? ಅದರ ಉತ್ತರ – ಓದಿನ ವಿಧಾನ ಮತ್ತು ನೆನಪಿಟ್ಟುಕೊಳ್ಳುವ ತಂತ್ರಗಳು.
ಈ ಲೇಖನದಲ್ಲಿ ನಾವು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳಿಗೆ ಉಪಯುಕ್ತವಾಗುವ ಪ್ರಾಯೋಗಿಕ ಮತ್ತು ವೈಜ್ಞಾನಿಕ ನೆನಪಿನ ತಂತ್ರಗಳನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳೋಣ.
1. ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಂಡು ಓದಿ
ನೆನಪಿಡುವ ಮೊದಲ ಹೆಜ್ಜೆ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುವುದು. ನೀವು ಓದುವ ವಿಷಯವನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಂಡಿಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ಅದನ್ನು ಎಷ್ಟು ಬಾರಿ ಓದಿದರೂ ಅದು ತಾತ್ಕಾಲಿಕವಾಗಿ ಮಾತ್ರ ನೆನಪಿನಲ್ಲಿ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ.
ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಫಿಸಿಕ್ಸ್ನಲ್ಲಿ “ನ್ಯೂಟನ್ನ ನಿಯಮಗಳು” ಅಥವಾ ಹಿಸ್ಟರಿಯಲ್ಲಿ “1857ರ ಕ್ರಾಂತಿ” — ಈ ವಿಷಯಗಳ ಹಿಂದಿನ ಕಾರಣ, ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಂಡರೆ ಅದು ಸ್ವಾಭಾವಿಕವಾಗಿ ನೆನಪಾಗುತ್ತದೆ.
📖 ತಂತ್ರ:
- ವಿಷಯವನ್ನು ಓದಿದ ಬಳಿಕ ಅದನ್ನು ನಿಮ್ಮದೇ ಶಬ್ದಗಳಲ್ಲಿ ಹೇಳುವ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿ.
- “ಏಕೆ?” ಮತ್ತು “ಹೇಗೆ?” ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಕೇಳಿ ಉತ್ತರ ಹುಡುಕಿ.
- ಚಿತ್ರ ಅಥವಾ ಉದಾಹರಣೆಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಕಲಿಯಿರಿ.
2. ಓದಿನ ವೇಳಾಪಟ್ಟಿ (Study Routine) ರೂಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ
ಅಸ್ಥಿರವಾಗಿ ಓದಿದರೆ ನೆನಪಿನ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀಳುತ್ತದೆ. ನಿಯಮಿತ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಓದಿದರೆ ಮೆದುಳು ಆ ಸಮಯಕ್ಕೆ ಸ್ಮರಣೆಯ ತಯಾರಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
🕒 ತಂತ್ರ:
- ಪ್ರತಿದಿನ ಒಂದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಓದಲು ಪ್ರಯತ್ನಿಸಿ (ಉದಾ: ಬೆಳಗ್ಗೆ 6 ರಿಂದ 8).
- ಓದುವ ಅವಧಿಯ ಮಧ್ಯೆ 10-15 ನಿಮಿಷಗಳ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಿ.
- ಒಂದು ದಿನದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ವಿಷಯಗಳನ್ನೇ ಓದುವುದಕ್ಕಿಂತ ಒಂದೇ ವಿಷಯವನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಿ.
3. ನೋಟ್ಸ್ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಿ ✍️
ಕೆವಲ ಓದುವುದರಿಂದ ಸಾಕಾಗುವುದಿಲ್ಲ. ಬರೆಯುವುದು ನೆನಪಿಗೆ ಗಟ್ಟಿ ಆಧಾರ ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಬರೆಯುವ ಕ್ರಿಯೆಯಿಂದ ಮೆದುಳು ವಿಷಯವನ್ನು **ದ್ವಿಗುಣವಾಗಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸುತ್ತದೆ** — ಓದುವಾಗ ಒಂದು ಬಾರಿ, ಬರೆಯುವಾಗ ಮತ್ತೊಂದು ಬಾರಿ.
📑 ತಂತ್ರ:
- ಪ್ರತಿ ವಿಷಯದ ಮುಖ್ಯ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಚಿಕ್ಕ ಚಿಕ್ಕ ಪಾಯಿಂಟ್ಗಳಲ್ಲಿ ಬರೆಯಿರಿ.
- ಬಣ್ಣದ ಪೆನ್, ಹೈಲೈಟರ್ ಬಳಸಿ ಪ್ರಮುಖ ಪದಗಳನ್ನು ಗುರುತಿಸಿ.
- ಸ್ವಂತ ಹಸ್ತಾಕ್ಷರದ ಚಿಟ್ಕೆಗಳು (Flash Cards) ತಯಾರಿಸಿ — ಇವು ಪರೀಕ್ಷೆಗೂ ಮುನ್ನ ತ್ವರಿತ ಪುನರಾವರ್ತನೆಗೆ ಸಹಾಯಕ.
4. ಮನಸಿನ ನಕ್ಷೆ (Mind Map) ಅಥವಾ ಚಾರ್ಟ್ ತಯಾರಿಸಿ
ಚಿತ್ರಾತ್ಮಕ ಕಲಿಕೆ (Visual Learning) ಅತ್ಯಂತ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗುತ್ತದೆ. ಮಾನವ ಮೆದುಳು ಚಿತ್ರಗಳು ಮತ್ತು ಸಂಪರ್ಕಗಳ ಮೂಲಕ ಹೆಚ್ಚು ನೆನಪಿಡುತ್ತದೆ.
🧠 ತಂತ್ರ:
- ಪಾಠದ ವಿಷಯವನ್ನು ಚಾರ್ಟ್ನಲ್ಲಿ ವಿಂಗಡಿಸಿ (ಕಾರಣ – ಪರಿಣಾಮ – ಫಲಿತಾಂಶ).
- Mind Map ಅಥವಾ Concept Map ಮೂಲಕ ವಿಷಯದ ಸಂಪರ್ಕ ತೋರಿಸಿ.
- ಉದಾ: "ಜಲಚಕ್ರ" ವಿಷಯವನ್ನು ರೇಖಾಚಿತ್ರ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಓದಿದರೆ ಅದು ದೀರ್ಘಕಾಲ ನೆನಪಾಗುತ್ತದೆ.
5. ಪುನರಾವರ್ತನೆ (Revision) – ನೆನಪಿನ ಕೀಲಿ 🔑
ಒಮ್ಮೆ ಓದಿದ ವಿಷಯವನ್ನು ಮರೆತುಹೋಗುವುದು ಸಹಜ. ಆದರೆ ಮತ್ತೆಮತ್ತೆ ಓದಿದರೆ, ಅದು ದೀರ್ಘಕಾಲದ ನೆನಪಿಗೆ ಸೇರುತ್ತದೆ.
📆 ತಂತ್ರ:
- ಮೊದಲು ಓದಿದ 24 ಗಂಟೆಗಳೊಳಗೆ ಒಮ್ಮೆ ಪುನರಾವರ್ತನೆ ಮಾಡಿ.
- ನಂತರ 3 ದಿನ, 7 ದಿನ ಮತ್ತು 15 ದಿನಗಳಿಗೊಮ್ಮೆ ಪುನರಾವರ್ತನೆ ಮಾಡಿ.
- ನಿಮ್ಮದೇ ಶಬ್ದಗಳಲ್ಲಿ ವಿಷಯವನ್ನು ಪುನಃ ಹೇಳಿ ಅಥವಾ ಸ್ನೇಹಿತನಿಗೆ ವಿವರಿಸಿ.
6. Mnemonics ಬಳಸಿ (ಸ್ಮರಣಾ ಸಂಕೇತಗಳು)
ಇದು ಅತ್ಯಂತ ಜನಪ್ರಿಯ ತಂತ್ರ. Mnemonics ಎಂದರೆ ಸ್ಮರಣಾ ಗುರುತುಗಳು ಅಥವಾ ತಂತ್ರಪದಗಳು, ಯಾವುದರಿಂದ ದೊಡ್ಡ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಚಿಕ್ಕ ರೂಪದಲ್ಲಿ ನೆನಪಿಡಬಹುದು.
ಉದಾಹರಣೆ:
- ಸೌರಮಂಡಲದ ಗ್ರಹಗಳನ್ನು ನೆನಪಿಡಲು: “My Very Efficient Mother Just Served Us Noodles” (Mercury, Venus, Earth, Mars, Jupiter, Saturn, Uranus, Neptune)
- ಗಣಿತದ ಕ್ರಮಕ್ಕಾಗಿ: BODMAS (Bracket, Order, Division, Multiplication, Addition, Subtraction)
📌 ನೀವು ಕನ್ನಡದಲ್ಲಿಯೂ ನಿಮ್ಮದೇ Mnemonics ತಯಾರಿಸಬಹುದು. ಉದಾ: ಇತಿಹಾಸದ ದಿನಾಂಕಗಳು, ಕ್ರಿಯಾಪದಗಳ ರೂಪಗಳು ಇತ್ಯಾದಿ.
7. ಗ್ರೂಪ್ ಸ್ಟಡಿ (Group Study) ಮಾಡಿ 👥
ಸಹಪಾಠಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಓದಿದರೆ ಪರಸ್ಪರ ಪ್ರಶ್ನೆ–ಉತ್ತರ ಮಾಡುವ ಮೂಲಕ ವಿಷಯ ಗಾಢವಾಗುತ್ತದೆ.
ಇದರ ಮೂಲಕ ವಿವರಣೆ ಸಾಮರ್ಥ್ಯ ಮತ್ತು ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸ ಕೂಡ ಹೆಚ್ಚುತ್ತದೆ.
🤝 ತಂತ್ರ:
- ಓದಿದ ವಿಷಯದ ಮೇಲೆ Quiz ಅಥವಾ Oral Test ಮಾಡಿ.
- ಪ್ರತಿಯೊಬ್ಬರೂ ಒಂದು ವಿಷಯ ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿಕೊಂಡು ಇತರರಿಗೆ ಬೋಧಿಸಲಿ.
- ತಪ್ಪುಗಳು ಕಂಡುಬಂದರೆ ತಿದ್ದಿಕೊಳ್ಳಿ — ಇದು ನೆನಪಿಗೆ ಸಹಾಯಕ.
8. ಸಾಕಷ್ಟು ನಿದ್ರೆ ಮತ್ತು ವಿಶ್ರಾಂತಿ 💤
ನಿದ್ರೆ ನೆನಪಿಗೆ ಅತಿ ಮುಖ್ಯ. ಮೆದುಳು ದಿನದಂದು ಕಲಿತ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ನಿದ್ರೆಯ ವೇಳೆ “ಸಂಘಟಿಸುತ್ತದೆ”. ನಿದ್ರೆ ಕೊರತೆಯಾದರೆ short-term memory ಮಾತ್ರ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
🌙 ತಂತ್ರ:
- ಪ್ರತಿದಿನ ಕನಿಷ್ಠ 7–8 ಗಂಟೆಗಳ ನಿದ್ರೆ ಪಡೆಯಿರಿ.
- ಓದಿದ ತಕ್ಷಣ 10–15 ನಿಮಿಷ ವಿಶ್ರಾಂತಿ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಿ.
- ರಾತ್ರಿ ತುಂಬ ಓದುವ ಅಭ್ಯಾಸ ಬಿಟ್ಟು ಬೆಳಗಿನ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಓದುವುದಕ್ಕೆ ಆದ್ಯತೆ ನೀಡಿ.
9. ಆರೋಗ್ಯಕರ ಆಹಾರ ಮತ್ತು ವ್ಯಾಯಾಮ 🍎🏃
ನೆನಪಿನ ಶಕ್ತಿ ದೇಹದ ಆರೋಗ್ಯಕ್ಕೂ ಸಂಬಂಧಿಸಿದೆ. ಪೌಷ್ಟಿಕ ಆಹಾರ, ನೀರಿನ ಪ್ರಮಾಣ, ಮತ್ತು ವ್ಯಾಯಾಮ ಮೆದುಳಿನ ಕಾರ್ಯಕ್ಷಮತೆಯನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.
🥗 ತಂತ್ರ:
- ಬಾದಾಮಿ, ವಾಲ್ನಟ್, ಹಣ್ಣುಗಳು, ತರಕಾರಿ, ಹಸಿರು ಎಲೆಗಳು ಸೇವಿಸಿ.
- ದಿನಕ್ಕೆ ಕನಿಷ್ಠ 30 ನಿಮಿಷ ಶಾರೀರಿಕ ಚಟುವಟಿಕೆ ಮಾಡಿ.
- ಹೆಚ್ಚು ಕಾಫಿ, ಮೊಬೈಲ್, ಟಿವಿ ಬಳಕೆ ತಪ್ಪಿಸಿ.
10. ಪಾಸಿಟಿವ್ ಆಲೋಚನೆ ಮತ್ತು ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸ 💪
ನೀವು “ನನಗೆ ನೆನಪಾಗುವುದಿಲ್ಲ” ಎಂದು ಯೋಚಿಸಿದರೆ, ಮೆದುಳು ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಹಿಸಲು ಇಚ್ಛಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಆದ್ದರಿಂದ ಪಾಸಿಟಿವ್ ಆಲೋಚನೆ ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳಿ.
💬 ತಂತ್ರ:
- ಪ್ರತಿದಿನ “ನಾನು ಬುದ್ಧಿವಂತ, ನನಗೆ ಇದು ಸಾಧ್ಯ” ಎಂಬ ಉಕ್ತಿಯನ್ನು ಮನದಲ್ಲಿ ಪುನರಾವರ್ತಿಸಿ.
- ಪರೀಕ್ಷೆಯ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಆತಂಕ ಪಡುವುದಕ್ಕಿಂತ ಶಾಂತವಾಗಿ ಶ್ವಾಸವಹಿಸಿ.
- ನಿಮ್ಮ ಸಾಧನೆಗಳನ್ನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ — ಇದು ಆತ್ಮವಿಶ್ವಾಸ ಹೆಚ್ಚಿಸುತ್ತದೆ.
11. ಕಲಿತದ್ದನ್ನು ಬೋಧಿಸಿ (Teach to Remember) 🧑🏫
ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳು ಹೇಳುವಂತೆ — "If you want to learn something deeply, teach it to someone else."
ಒಬ್ಬ ಸ್ನೇಹಿತನಿಗೆ ಅಥವಾ ಕಿರಿಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗೆ ಕಲಿತ ವಿಷಯವನ್ನು ಹೇಳಿ ಬೋಧಿಸಿದರೆ,
ನೀವು ಅದನ್ನು 100% ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳುತ್ತೀರಿ ಮತ್ತು ದೀರ್ಘಕಾಲ ನೆನಪಿಡುತ್ತೀರಿ.
12. ತಂತ್ರಜ್ಞಾನವನ್ನು ಸೂಕ್ತವಾಗಿ ಬಳಸಿ 📱💻
ಮೆಮೊರಿ ಆ್ಯಪ್ಗಳು, ಫ್ಲ್ಯಾಶ್ಕಾರ್ಡ್ಗಳು, ಆಡಿಯೋ ಪಾಠಗಳು, YouTube ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಚಾನೆಲ್ಗಳು — ಇವುಗಳು ಕಲಿಕೆಗೆ ಸಹಕಾರಿ. ಆದರೆ ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ಸಮಯ ವ್ಯರ್ಥವಾಗದಂತೆ ಗಮನ ವಹಿಸಬೇಕು.
🧩 ತಂತ್ರ:
- Quizlet, Anki, Notion ಮುಂತಾದ ಆ್ಯಪ್ಗಳಲ್ಲಿ ಫ್ಲ್ಯಾಶ್ಕಾರ್ಡ್ ತಯಾರಿಸಿ.
- ಆಡಿಯೋ ರೂಪದಲ್ಲಿ ಪಾಠ ಕೇಳಿ.
- ಡಿಜಿಟಲ್ ಟೈಮರ್ ಅಥವಾ ಪ್ಲ್ಯಾನರ್ ಬಳಸಿ ಓದಿನ ಸಮಯ ನಿಗದಿ ಮಾಡಿ.
13. ಪರೀಕ್ಷೆಗೆ ಮುನ್ನ ತ್ವರಿತ ಪುನರಾವರ್ತನೆ 📚
ಪರೀಕ್ಷೆಗಿಂತ ಮುನ್ನ ಹೊಸ ವಿಷಯ ಕಲಿಯುವುದಕ್ಕಿಂತ ಈಗಾಗಲೇ ಓದಿದ ವಿಷಯದ ಪುನರಾವರ್ತನೆ ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ. ಹಳೆಯ ನೋಟ್ಸ್ಗಳನ್ನು ನೋಡಿ, ಮುಖ್ಯ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಓದಿ, ಮತ್ತು ಪರೀಕ್ಷಾ ಮಾದರಿಯಲ್ಲಿ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿ.
📝 ತಂತ್ರ:
- ಹಳೆಯ ಪ್ರಶ್ನೆಪತ್ರಿಕೆಗಳ ಮೂಲಕ ಮಾದರಿ ಪರೀಕ್ಷೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಿ.
- ತಪ್ಪುಗಳ ವಿಶ್ಲೇಷಣೆ ಮಾಡಿ.
- ಕಷ್ಟವಾದ ವಿಷಯಗಳಿಗೆ “Quick Revision Notes” ಇರಲಿ.
14. ನೆನಪಿನ ಹಂತಗಳು (Stages of Memory) ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಿ
ನಿಮ್ಮ ಮೆದುಳು ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಮೂರು ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸುತ್ತದೆ:
1. Encoding (ಮಾಹಿತಿ ಒಳಗೊಳ್ಳುವುದು)
2. Storage (ಸಂಗ್ರಹಣೆ)
3. Retrieval (ಮರುಪಡೆ)
ನೀವು ಓದಿದ ವಿಷಯವನ್ನು encode ಮಾಡಲು ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಿ, store ಮಾಡಲು ಪುನರಾವರ್ತನೆ ಮಾಡಿ, ಮತ್ತು retrieve ಮಾಡಲು ಪರೀಕ್ಷೆಯಂತಹ ಪರಿಸರದಲ್ಲಿ ಅಭ್ಯಾಸ ಮಾಡಿ.
15. ನಿಮ್ಮ ಶೈಲಿಯ ಕಲಿಕೆ ಕಂಡುಹಿಡಿಯಿರಿ
ಪ್ರತಿ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಯ ಕಲಿಕೆಯ ಶೈಲಿ ಬೇರೆಬೇರೆ — ಕೆಲವರಿಗೆ ಕೇಳಿ ಕಲಿಯುವುದು, ಕೆಲವರಿಗೆ ನೋಡಿ ಕಲಿಯುವುದು, ಕೆಲವರಿಗೆ ಬರೆಯುವುದು ಹೆಚ್ಚು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ. ನಿಮಗೆ ಯಾವ ವಿಧಾನ ಉತ್ತಮವಾಗಿ ಕೆಲಸಮಾಡುತ್ತದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿದುಕೊಳ್ಳಿ.
ಉದಾ:
- ನೀವು ದೃಶ್ಯಮಾಧ್ಯಮ ಕಲಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿ ಹೊಂದಿದ್ದರೆ — ಚಾರ್ಟ್, ವಿಡಿಯೋ ಬಳಸಿ ಕಲಿಯಿರಿ.
- ಶ್ರವಣ ಕಲಿಕೆಯವರಾದರೆ — ಪಾಠದ ಧ್ವನಿಮುದ್ರಣೆ ಮಾಡಿ ಕೇಳಿ.
- ಬರಹ ಕಲಿಕೆಯವರಾದರೆ — ಪಾಠದ ಸಾರಾಂಶವನ್ನು ಬರೆಯಿರಿ.
ಕೊನೆಯ ಮಾತು
ನೆನಪಿಡುವುದು ಒಂದು ಕಲೆಯೂ ವಿಜ್ಞಾನವೂ ಆಗಿದೆ. ನೀವು ಯಾವ ವಿಷಯವನ್ನಾದರೂ ಸರಿಯಾದ ವಿಧಾನದಲ್ಲಿ ಓದಿದರೆ, ಅದನ್ನು ದೀರ್ಘಕಾಲ ನೆನಪಿಡಬಹುದು. ಅರ್ಥಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಿ, ನೋಟ್ಸ್ ಮಾಡಿ, ಪುನರಾವರ್ತನೆ ಮಾಡಿ, ವಿಶ್ರಾಂತಿ ಪಡೆಯಿರಿ ಮತ್ತು ಪಾಸಿಟಿವ್ ಮನೋಭಾವವನ್ನು ಬೆಳೆಸಿಕೊಳ್ಳಿ.
ಯಾವಾಗ ನೀವು ಓದಿದ ವಿಷಯವನ್ನು ಪ್ರೀತಿಯಿಂದ, ಆಸಕ್ತಿಯಿಂದ ಕಲಿಯುತ್ತೀರಿ,
ಅದು ನಿಮ್ಮ ಮನಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಅಚ್ಚು ಮೂಡಿದಂತೆಯೇ ಉಳಿಯುತ್ತದೆ.
💡 “Smart study is better than hard study.”ನೆನಪಿಡಿ — ಕಷ್ಟಪಟ್ಟು ಓದುವುದು ಮುಖ್ಯ, ಆದರೆ ಬುದ್ಧಿವಂತಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಓದುವುದು ಯಶಸ್ಸಿನ ಗುಟ್ಟು.
You May Also Like 👇
Loading...